ภาษีบริษัทกงสี (ตอนที่ 8)

Tax on Holding Company (Part 8)

โดย

ดร. สุวรรณ วลัยเสถียร

ประธานชมรมคนออมเงิน   www.saverclub.org   สงวนลิขสิทธิ์

         เราได้เขียนถึงประโยชน์ของการจัดตั้งบริษัทกงสีเพื่อเป็นที่รวบรวมสินทรัพย์ของวงศ์ตระกูลให้อยู่ในที่เดียวกัน ทั้งนี้ เพื่อการบริหารจัดการการลงทุนหาประโยชน์และการแบ่งสรรผลได้ให้แก่ลูก ๆ หลาน ๆ ในวงศ์ตระกูล ในสมัยนี้ผมจะเน้นเรื่องของทรัพย์สินทางปัญญามาก และเนื่องจากเป็นเรื่องที่ค่อนข้างใหม่ในประเทศไทย เราควรไปศึกษาว่าในต่างประเทศเมื่อมีการคิดค้น พัฒนา หรือประดิษฐ์นวัตกรรมใหม่ ๆ อันเป็นทรัพย์สินทางปัญญา ไม่ว่าจะเป็นเรื่องของคอมพิวเตอร์ซอฟท์แวร์ ลิขสิทธิ์ในภาพยนตร์ ในเพลง สูตรในการคิดหาหรือผลิตยา หรือผลิตภัณฑ์ทางอุตสาหกรรมและพาณิชยกรรมต่างๆ รวมทั้งค่าความนิยม ไม่ว่าจะเป็นเครื่องหมายการค้า (Trademark), เครื่องหมายบริการ (Servicemark), ค่าความนิยม (Goodwill) และชื่อในทางการค้า (Tradename) ซึ่งผู้คิดค้นจะสามารถหาประโยชน์ได้จากทรัพย์สินทางปัญญาเหล่านี้เป็นเวลานับสิบหรือร้อยปีหากว่าได้มีการพัฒนาอย่างต่อเนื่องและหาวิธีคุ้มครองไม่ให้ผู้ใดมาลอกเลียนแบบหรือละเมิดสิทธิ

         เมื่อมีสิทธิในทรัพย์สินทางปัญญาแล้ว หลาย ๆ วงศ์ตระกูลก็จะตั้งบริษัทต่างประเทศ (Offshore Company) เพื่อถือกรรมสิทธิ์ทรัพย์สินเหล่านี้ ซึ่งในตอนที่ผ่าน ๆ มา เราได้ระบุว่า โอกาสที่จะลดภาษีของบริษัทในต่างประเทศจะมีมากเลยทีเดียว และนอกจากในเรื่องของการประหยัดภาษีแล้ว การตั้งบริษัทกงสีในต่างประเทศยังให้ความคล่องตัวในสมนะเชิงพาณิชย์ กล่าวคือ ทรัพย์สินทางปัญญาบางเรื่องเป็นกรณีที่รัฐบาลหลายประเทศมีการควบคุมและหวงแหนมิให้บุคคลในชาตินำไปเผยแพร่หรือให้สิทธิ (Licensing) แก่บางประเทศที่ถือว่าเป็นคู่แข่ง หรือไม่เป็นมิตร หรืออยู่ในภาวะที่ถูกปิดกั้นทางการเมืองหรือการทหาร (Political and Military Blockade) หรือแม้แต่ทางเศรษฐกิจ (Economic Sanction) เพราะความรู้ความสามารถในทางปัญญาในทางเคมีบางประเภทบางประเภทอาจใช้ในการผลิตอาวุธยุทธภัณฑ์ เคมีภัณฑ์ หรืออาวุธทางชีวภาพ (Chemical and Biological Weapon) หรือมิฉะนั้นก็นำไปผลิตอาวุธที่มีอำนาจในการทำลายล้างขนาดใหญ่ (Weapon for Mass Destruction)

         ในอีกกรณีหนึ่ง ทรัพย์สินทางปัญญาในทางพานิชณ์ที่ให้บริษัทต่างประเทศถือไว้แม้จะไม่ค่อยเป็นที่หวงแหน แต่ถ้าเอามาเก็บไว้ในบริษัทของประเทศตนเอง ก็อาจจะอยู่ในดินแดนที่ถูกนานาชาติเพ่งเล็ง ไม่อยากติดต่อด้วย เนื่องจากขณะนี้ในด้านของสหประชาชาติก็ดี เช่น ในบางประเทศที่ไม่ปฏิบัติตามกฎของนานาชาติ หรืออยู่ในดินแดนที่มีการขัดแย้ง รบพุ่งกัน การที่บริษัทในดินแดนเหล่านั้นจะไปติดต่อค้าขายกับต่างประเทศ ย่อมไม่ได้รับความสะดวก เพราะถูกกีดกันในทางการเงิน คือ ธนาคารหรือสถาบันการเงินจะไม่ติดต่อด้วย ทำให้การโอนชำระเงินค่าสิทธิทำได้ยาก หรืออาจจะทำไม่ได้เลย

         การลงทุนทำมาค้าขายแทบทุกคนมุ่งค้าหากำไร และเมื่อได้กำไร หรือแม้แต่มียอดขายก็ต้องเสียภาษี การเสียภาษีน้อยดีกว่าเสียภาษีมาก การเสียภาษีช้า (Deferred Tax) ดีกว่าเสียภาษีเร็ว เพราะในด้านการเงิน Money Today is Better Than Money Tomorrow กล่าวคือ ได้เงินวันนี้ดีกว่าได้พรุ่งนี้

         นอกจากนี้ในหลายประเทศยังมีกฎหมายที่ปกป้องทรัพย์สินทางปัญญาที่เข้มกว่าของประเทศที่มีฐานะทางเศรษฐกิจจัดเป็นพวกตลาดเกิดใหม่ (Emerging Market) การตั้งบริษัทกงสีเพื่อถือทรัพย์สินทางปัญญาในดินแดนที่มีกฎหมายคุ้มครองที่เข้มงวดย่อมปกป้องคุณค่าของทรัพย์สินทางปัญญาได้ผลดีกว่า

         ในตอนหน้าเราจะกล่าวถึงการปกป้องและรักษาความลับของทรัพย์สินทางปัญญาในทางภาษีให้ลึกซึ้ง รวมทั้งเรื่องGoogle Venture Capital ด้วย

         ขอให้ทุกท่านโชคดีครับ

                                                   ดร. สุวรรณ